काठमाडौं - राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) ले रूपन्देही निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ३ मा हुन लागेको प्रतिनिधि सभा उपनिर्वाचनका लागि आफ्नो उम्मेदवार छनोट गर्न आजबाट आन्तरिक प्राइमरी निर्वाचन (प्राथमिक निर्वाचन) को आयोजनागर्दै छ। यो अभ्यास पार्टीले पहिलो पटक गर्दैछ, जसले पार्टीको आन्तरिक लोकतन्त्रलाई प्रविधिसँग जोड्ने प्रयास गरेको देखिन्छ।

आकांक्षीहरूको सूची र 'लिडरसिप एकेडेमी' को प्रयोग:
रूपन्देही-३ बाट प्रतिनिधि सभाको उपनिर्वाचनमा रास्वपाको प्रतिनिधित्व गर्न नौ जना आकांक्षी चुनावी मैदानमा उत्रिएका छन्। यसमा सुलभ खरेल, पार्थिवेन्द्र उपाध्यक्ष, डा. लेखजङ्ग थापा, ज्ञानु पौड्याल, जितबहादुर गुप्ता, कुसुम महर्जन, रचना क्षेत्री, पुनमकुमारी अग्रवाल र मधुप्रसाद अर्याल समावेश छन्। यी आकांक्षीहरूलाई पार्टीले 'लिडरसिप एकेडेमी' मार्फत विभिन्न सीप र नेतृत्व क्षमता विकासका कार्यक्रममा सहभागी गराएको थियो, जसले उनीहरूको क्षमताको मूल्यांकनमा थप आयाम दिएको छ।

निर्वाचन प्रक्रिया र 'नन अफ द एभब' को विकल्प:
रास्वपाका सहमहामन्त्री तथा रूपन्देही-३ उपनिर्वाचन कमान्डर विपिनकुमार आचार्यले बिहीबारबाट सुरु भएको यो निर्वाचन प्रक्रियाको जानकारी दिएका छन्। आचार्यकै अगुवाइमा उम्मेदवार छनोटका लागि विशेष कार्यविधि निर्माण गरी कार्यान्वयनमा ल्याइएको हो। मतदान प्रणालीमा मतदाताहरूले मोबाइल एप प्रयोग गरी आफ्ना नौ उम्मेदवारमध्ये एक जनालाई मत दिन सक्नेछन्। यसका साथै, कुनै पनि उम्मेदवार मन नपरेको खण्डमा 'कसैलाई पनि भोट हाल्दिनँ' (नन अफ द एभब) भन्ने विकल्प पनि उपलब्ध गराइएको छ। यो विकल्पलाई १० औं नम्बरमा राखिएको छ, जसले मतदातालाई पूर्ण स्वतन्त्रता प्रदान गरेको र यसलाई भविष्यमा अन्य निर्वाचनमा पनि प्रयोग गरिने आचार्यले बताए। यसरी, आचार्यका अनुसार, सैद्धान्तिक रूपमा १० जना उम्मेदवारहरू प्रतिस्पर्धामा रहनेछन्।

मतदान बिहीबार बिहान ७ बजेबाट सुरु भई शुक्रबार साँझ ७ बजेसम्म जारी रहनेछ। रूपन्देही-३ का पार्टी सदस्यहरू, सोही क्षेत्रभित्रका पार्टीका विभिन्न तहगत समितिका सदस्यहरू र केन्द्रीय समिति सदस्यहरूले मोबाइल एपमार्फत आफ्नो मताधिकार प्रयोग गर्न सक्नेछन्।

उम्मेदवार छनोटमा प्रारम्भिक निर्वाचनको कुल भारांक ५० प्रतिशत तोकिएको छ। बाँकी ५० प्रतिशत भारांक 'लिडरसिप एकेडेमी' अन्तर्गतका विभिन्न मूल्यांकन पक्षमा आधारित हुनेछ। ५० प्रतिशत प्रारम्भिक निर्वाचनको भारांकलाई तीन उप-समूहमा विभाजन गरिएको छ:

रूपन्देही-३ का पार्टी सदस्यहरूको मतदानको भारांक: ८० प्रतिशत।
रूपन्देही-३ भित्रका पार्टीका तहगत समितिका सदस्यहरूको मतदानको भारांक: १० प्रतिशत। यी सदस्यहरूले देश-विदेश जहाँबाट पनि मतदान गर्न सक्नेछन्।
केन्द्रीय समिति सदस्यहरूको मतदानको भारांक: १० प्रतिशत।
आचार्यले 'डिजिटल डेमोक्रेसी' लाई पार्टीको आधारभूत सिद्धान्त मान्दै यस आन्तरिक निर्वाचनमा सम्बन्धित सबैको सक्रिय सहभागिताका लागि आह्वान गरेका छन्।

उपनिर्वाचनको पृष्ठभूमि र आगामी कदम:
रास्वपाले भदौ १५ गते आन्तरिक निर्वाचनबाट छानिएका उम्मेदवारको नाम सार्वजनिक गर्नेछ। रूपन्देही-३ मा आगामी कात्तिक १७ गते उपनिर्वाचन हुँदैछ। यो उपनिर्वाचन राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीबाट निर्वाचित सांसद दीपक बोहराको निधनका कारण रिक्त भएको स्थानमा हुन लागेको हो। उपनिर्वाचनका लागि उम्मेदवारी दर्ताको कार्यतालिका आगामी असोज २१ गतेका लागि तय गरिएको छ।