काठमाडौँ - आज भाद्र कृष्ण अष्टमी अर्थात् भगवान् श्रीकृष्णको जन्मदिन। यस अवसरमा देशभरका कृष्ण मन्दिरहरूमा बिहानैदेखि दर्शनार्थीहरूको घुइँचो लागेको छ। वैदिक सनातन धर्मावलम्बीहरूले ज्ञानयोग, कर्मयोग र भक्तियोगका प्रणेता श्रीकृष्णको पूजा–आराधना र व्रत बसी श्रद्धा–भक्तिपूर्वक यो पर्व मनाउँदैछन्।

यस अवसरमा ललितपुरको पाटनस्थित प्रसिद्ध कृष्ण मन्दिरमा दर्शनार्थीको सबैभन्दा ठूलो भीड लागेको छ। त्यसैगरी, काठमाडौँको गोठाटारस्थित नवतनधाम, बूढानीलकण्ठको इस्कन मन्दिर, वसन्तपुर दरबार क्षेत्र र पशुपति क्षेत्रमा रहेका कृष्ण मन्दिरहरूमा पनि बिहानैदेखि भक्तजनको घुइँचो छ। उपत्यकाका अन्य चोक, गल्ली र कुनाकाप्चामा रहेका कृष्ण मन्दिरहरूमा पनि पूजाआजा गर्नेहरूको लर्को देखिन्छ।

द्वापर युगमा भाद्र कृष्ण अष्टमीको मध्यरातमा भगवान् विष्णुको आठौँ अवतारका रूपमा श्रीकृष्णको जन्म भएको विश्वास गरिन्छ। यही दिनको सम्झनामा आजको दिनलाई ‘श्रीकृष्णजन्माष्टमी’ र रातलाई ‘मोहरात्रि’ का रूपमा मनाइन्छ। यस दिन हिन्दु धर्मावलम्बीहरू व्रत बसी रातभर जाग्राम रहेर श्रीकृष्णको पूजा–आराधना, भजनकीर्तन तथा प्रवचन गरेर यो पर्व मनाउँछन्।

अन्याय, अत्याचार र आसुरी प्रवृत्तिबाट संसारलाई बचाउन भगवान् श्रीकृष्णले मानव अवतार लिनुभएको धार्मिक मान्यता छ। उहाँले आजीवन सत्यको पक्षमा रही सत्कर्मका लागि मानव समुदायलाई प्रेरित गर्नुभयो। कुरुक्षेत्रको युद्धमा अर्जुनलाई दिएको उपदेश ‘श्रीमद्भगवद्गीता’ हिन्दुहरूको पवित्र ग्रन्थ मानिन्छ, जसले कर्म, ज्ञान र भक्तिको मार्ग देखाउँछ। बाल्यकालदेखि नै अनेकौं लिला देखाउनुभएका कृष्णले कंश, पुतना, शिशुपालजस्ता दानवी शक्तिको अन्त्य गर्नुभएको पौराणिक कथन छ।

यस अवसरमा काठमाडौँका विभिन्न स्थानमा श्रीकृष्णको झाँकी र रथयात्रा निकाल्ने चलन पनि छ। श्रीकृष्णको जन्म अष्टमीको मध्यरातमा हुने भएकाले त्यसको खुसियालीमा भोलिपल्ट अर्थात् नवमीका दिन रथयात्रा गर्ने परम्परा रहेको छ।